Genel olarak
Uyuşmazlık yaşayan tarafların, aralarındaki bu uyuşmazlığı bir arabulucu vasıtasıyla çözüme kavuşturmasını hedefleyen alternatif bir uyuşmazlık çözüm yolu olan arabuluculuk sürecini sitemizde yer alan önceki yazılarımızda inceledik. Bu yazımızda, tüketici hukukunda arabuluculuk konusunu inceleyeceğiz. Yazının kapsamı ‘’dava şartı arabuluculuk’’ olup, dava açılmadan önce zorunlu olarak arabulucuya başvurulması gereken durumlar incelenecektir.
Tüketici kimdir?
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunda ‘’Ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişi’’ olarak tanımlanmıştır.
Tüketici işlemi nedir?
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun madde 3-l’de tüketici işlemi şu şekilde tanımlanmıştır:
Mal veya hizmet piyasalarında kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla hareket eden veya onun adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiler ile tüketiciler arasında kurulan, eser, taşıma, simsarlık, sigorta, vekâlet, bankacılık ve benzeri sözleşmeler de dâhil olmak üzere her türlü sözleşme ve hukuki işlem
Tüketici hukukunda arabuluculuk nedir?
Tüketici hukukuna ilişkin her türlü uyuşmazlığın görüşüldüğü arabuluculuk süreci, tüketici hukukunda arabuluculuk kurumunun konusunu oluşturur.
Kural olarak, tüketici mahkemelerinde dava açmadan önce arabulucuya başvurmak zorunludur.
Tüketici mahkemelerinde görülen uyuşmazlıklarda dava açılmadan önce arabulucuya başvurulması gerekir. Diğer bir deyişle, dava açmadan önce arabulucuya başvurmak zorunlu olup; başvuru, dava şartıdır. Arabulucuya başvurmaksızın açılan davanın usulden reddine karar verilir.
Hangi tür uyuşmazlıklarda dava şartı olarak tüketici hukukunda arabuluculuk kuralları uygulanmaz?
Kural olarak tüketici mahkemelerinde görülen uyuşmazlıklarda dava açılmadan önce arabulucuya başvurmak zorunlu olsa da; aşağıdaki uyuşmazlıklarda dava şartı arabuluculuk kuralları uygulanmaz:
- Tüketici hakem heyetinin görevi kapsamında olan uyuşmazlıklar
- Tüketici hakem heyeti kararlarına yapılan itirazlar
- Tüketici örgütleri, ilgili kamu kurum ve kuruluşlar ile Bakanlığın; haksız ticari uygulamalar ve ticari reklamlara ilişkin hükümler dışında, genel olarak tüketicileri ilgilendiren ve bu Kanuna aykırı bir durumun doğma tehlikesi olan hâllerde bunun önlenmesine veya durdurulmasına ilişkin ihtiyati tedbir kararı alınması veya hukuka aykırı durumun tespiti, önlenmesi veya durdurulması amacıyla tüketici mahkemelerinde açtığı davalar
- Satışa sunulan bir seri malın ayıplı olduğunun tespiti, üretiminin veya satışının durdurulması, ayıbın ortadan kaldırılması ve satış amacıyla elinde bulunduranlardan toplatılması için Bakanlık, tüketiciler veya tüketici örgütlerinin açtığı davalar
- Tüketici işlemi mahiyetinde olan ve taşınmazın aynından doğan uyuşmazlıklar
Tüketici ilk arabuluculuk toplantısına mazeretsiz gelmediğinde bu durumun bir yaptırımı var mıdır?
Dava şartı zorunlu arabuluculukta toplantıya mazeretsiz katılım sağlanmaması halinde; ileride dava açılması ihtimalinde bu taraf davada kısmen veya tamamen haklı çıksa bile, yargılama giderinin tamamından sorumlu tutulur. Ayrıca bu taraf lehine vekâlet ücretine de hükmedilmez.
İlk toplantıya mazeretsiz katılmamaya ilişkin bu genel kural, tüketici hukuku uyuşmazlıklarındaki arabuluculuklarda tüketici aleyhine uygulanamayacaktır. Diğer bir deyişle, tüketici, sırf toplantıya katılmadığı için yargılama giderinden sorumlu tutulmaz.
Tüketici hukukunda arabuluculuk konulu uyuşmazlıklarda arabulucu ücreti nasıl belirlenir?
Arabuluculuk faaliyeti sonunda:
- Taraflara ulaşılamazsa,
- Taraflar katılmadığı için görüşme yapılamazsa
- Tarafların anlaşırsa
- Taraflar anlaşamazsa,
Tüketicinin ödemesi gereken arabuluculuk ücreti, Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanır.
Ancak ücret, Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesinin eki Arabuluculuk Ücret Tarifesinin Birinci Kısmına göre iki saatlik ücret tutarını geçemeyecektir.
Arabuluculuk faaliyeti sonunda açılan dava tüketici lehine sonuçlanırsa; arabuluculuk ücreti, 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre davalıdan tahsil olunarak bütçeye gelir kaydedilecektir.
Sonuç
Arabuluculuk yazı dizimizin bu kısmında, dava şartı tüketici hukukunda arabuluculuk konusunu inceledik.
TÜZEL&GÜLŞEN HUKUK Bürosu, arabuluculuk süreci hakkında hukuki hizmet ve danışmanlık hizmeti vermektedir. İletişim bilgilerimiz için tıklayınız.
Av. Uzm. Arb. Derya TÜZEL GÜLŞEN
Örneğin. Örneğin. Dolayısıyla. Örneğin. Örneğin. Dolayısıyla. Örneğin. Örneğin. Dolayısıyla. Örneğin. Örneğin. Dolayısıyla. Örneğin. Örneğin. Dolayısıyla. Örneğin. Örneğin. Dolayısıyla. Örneğin. Örneğin. Dolayısıyla. Örneğin. Örneğin. Dolayısıyla.