Genel olarak
Uyuşmazlık yaşayan tarafların, aralarındaki bu uyuşmazlığı bir arabulucu vasıtasıyla çözüme kavuşturmasını hedefleyen alternatif bir uyuşmazlık çözüm yolu olan arabuluculuk süreci hakkındaki yazımızdan sonra; bu yazımızda da arabulucunun görevleri ve uyması gereken kurallar hakkında bilgi vereceğiz.
Arabulucu hangi niteliklere sahip olmalıdır? Arabulucunun görevleri.
Arabulucu, arabuluculuk faaliyetini yürütürken tarafsız davranmak zorundadır. Arabulucunun, tarafsızlığı hakkında şüpheye yol açacak tutum ve davranışta bulunması yasaktır.
Arabulucu olarak görevlendirilen kişi; tarafsızlığından şüphe edilmesini gerektirecek önemli hâl ve şartların varlığı veya bu hâl ve şartların sonradan ortaya çıkması hâlinde tarafları bilgilendirmekle yükümlüdür. Şayet; bu açıklamaya rağmen taraflar, arabulucudan görevi üstlenmesini birlikte talep ederlerse, arabulucu bu görevi üstlenebilir ya da üstlendiği görevi sürdürebilir.
Arabulucu, taraflar arasında eşitliği gözetmekle yükümlüdür. Arabulucu, arabulucu sıfatıyla görev yaptığı uyuşmazlıkla ilgili olarak açılan davada, daha sonra taraflardan birinin avukatı olarak görev üstlenemez.
Arabuluculuk sürecinde gizlilik kuralına uymak da arabulucunun görevleri arasındadır.
Arabuluculuk bir yargılama süreci değildir. Arabulucu yargı makamı gibi hareket edemez.
Arabuluculuk, mahkeme dışı bir uyuşmazlık çözüm faaliyetidir. Arabulucu; tanık dinleyemez, keşif yapamaz, bilirkişiye başvuramaz, uzman görüşü alamaz. Arabulucunun, arabuluculuk sürecini yürütürken, taraflara hukuki tavsiyelerde bulunması yasaktır.
Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 15/4. maddesi şu şekildedir:
‘’Niteliği gereği yargısal bir yetkinin kullanımı olarak sadece hâkim tarafından yapılabilecek işlemler arabulucu tarafından yapılamaz.’’
Arabulucu taraflara toplantı gün ve saatini bildirecek, taraflarla görüşecek ve iletişim kuracaktır.
Tarafları toplantıya davet ederek süreci başlatmak, arabulucunun görevleri arasındadır. Arabulucu asilleri; diğer bir deyişle uyuşmazlığın taraflarını, arabuluculuğun esasları, süreci ve sonuçları hakkında aydınlatır. Arabuluculuk yoluyla uyuşmazlığın çözümünün ekonomik, sosyal ve psikolojik faydalarının olduğunu hatırlatarak onları bilgilendirir. Asilleri ilk oturuma varsa vekilleri ile birlikte davet eder.
Arabulucunun görevlerinden biri de tarafları aydınlatmaktır.
Arabuluculuk faaliyetinin başında, tarafları aydınlatmak, arabulucunun görevleri arasındadır. Arabulucu, şu konularda tarafları aydınlatacaktır:
-Arabuluculuğun esasları
-Arabuluculuk süreci
-Arabuluculuğun hukuki sonuçları
-Arabuluculuk yoluyla çözümlenen hukuki uyuşmazlıklar ve arabuluculuk faaliyeti sonucunda tarafların anlaşmaya varması durumunda düzenlenen anlaşma belgesi ile icra edilebilirliğin nitelik ve hukuki sonuçları
Arabulucu çözüm önerisi getirebilir mi? Arabulucunun görevleri.
Arabuluculuk görüşmelerinde temel amaç; tarafların kendi çözüm önerilerini getirmelerinin sağlanmasıdır. Ancak; tarafların çözüm üretemedikleri ortaya çıkarsa, arabulucu da bir çözüm önerisinde bulunma hakkına sahiptir.
Arabulucunun belge saklama zorunluluğu var mıdır? Varsa süresi nedir?
Arabuluculuk sürecine dair belgeleri saklamak da arabulucunun görevleri arasındadır. Arabuluculuk faaliyeti sona erdiğinde; arabulucu:
- Arabuluculuk faaliyetine ilişkin kendisine yapılan bildirimi,
- Tevdi edilen ve elinde bulunan belgeleri,
- Arabuluculuk faaliyetinin sona ermesine ilişkin tutanağı,
5 yıl süreyle saklamak zorundadır.
Arabulucululukta anlaşmanın kapsamını taraflar belirler.
Arabuluculuk süreci sonunda anlaşmaya varıldığı taktirde; yapılan anlaşmanın kapsamını taraflar belirler. Şayet anlaşma belgesi düzenlenirse, bu belgeyi taraflar ve arabulucu imzalar.
Arabulucu görevini yapamaz hale gelirse süreç nasıl işler?
Arabulucu, arabuluculuk sürecinde hukuki ve fiili sebeplerle görevini yapamayacak hâle gelmiş olabilir. Bu durumda; tarafların üzerinde anlaştığı yeni bir arabulucu ile, süreç kaldığı yerden devam ettirilebilir. Önceki yapılan işlemler ise geçerliliğini korur.
Arabulucu, arabuluculuk faaliyeti sonunda düzenlenen son tutanağın bir örneğini, arabuluculuk faaliyetinin sona ermesinden itibaren 1 ay içinde, Arabulucu Bilgi Sistemi üzerinden Genel Müdürlüğe gönderir.
Sonuç Arabulucunun görevleri.
Bu yazımızda, arabulucunun, arabuluculuk sürecindeki görevlerine yer verdik. Gizlilik ilkesine uymak, tarafları aydınlatmak, taraflara eşit davranmak ve belgeleri saklamak, arabulucunun görevleri arasındadır. Arabulucunun bu kurallara uyması, sürecin sağlıklı işlemesi için gerekli ve de önemlidir. Zira; arabulucunun, kanuni yükümlülüklerini yerine getirmediği tespit edilirse, arabulucu, Daire başkanlığı tarafından yazılı olarak uyarılır. Bu uyarıya uyulmadığı taktirde arabulucunun savunması alınır. Daire Başkanlığı, gerekirse, arabulucunun sicilden silinmesini Arabuluculuk Kurulundan talep eder. Kurul bu talebi kabul ederse, kararı, Daire Başkanlığı ilgilisine tebliğ edecektir.
TÜZEL&GÜLŞEN HUKUK Bürosu, arabuluculuk süreci hakkında hukuki hizmet ve danışmanlık hizmeti vermektedir. İletişim bilgilerimiz için tıklayınız.
Avukat Derya TÜZEL GÜLŞEN
Örneğin. Örneğin. Dolayısıyla. Örneğin. Örneğin. Dolayısıyla. Örneğin. Örneğin. Dolayısıyla. Örneğin. Örneğin. Dolayısıyla. Örneğin. Örneğin. Dolayısıyla. Örneğin. Örneğin. Dolayısıyla.